بررسی فیلم Pather Panchali؛ اثر ماندگار سینمای هند

پاتر پانچالی؛ فیلمی در ژانر درام است که شرایط یک خانواده فقیر را به تصویر می‌کشد. یکی از آثار قدیمی سینمای هند که توجه بسیاری از مخاطبین و منتقدان سینما در سرتاسر جهان را به خود جلب کرده است. در این مطلب به معرفی کامل و بررسی نکات مثبت و منفی این فیلم می‌پردازیم‌.

نکته: در بررسی این فیلم، از اسپویل لحظات مهم پرهیز شده است و بنابراین مخاطبین باخیال راحت می‌توانند متن را بخوانند.

کارگردان فیلم چه کسی است؟ 

ساتاجیت رای کارگردان این فیلم است‌‌. پاتر پانچالی، اولین فیلم ساخته‌شده به وسیله رای است که بر پایه رمان "پاتر پانچالی" اثر بیبو تیبوشان ساخته شده است.

معرفی بازیگران فیلم 

شارمیلا تاگور، کانو بانرجی، کارونا بانرجی، یوما داسگوپتا، جونیبالا دوی، سوبر بانرجی و تولسی چاکرابورتی جزو بازیگران این فیلم هستند.

خلاصه داستان: 

"زمانی در سالهای آغازین قرن، "آپو" در خانواده‌ای فقیر در دهکده‌ای از بنگال به دنیا می‌آید. پدر که شاعر و کشیش است، نمی‌تواند به اندازه نیاز خانواده درآمد داشته باشد. خواهر او "دورگا" همیشه از باغ همسایه سرقت می‌کند. همه این‌ها به مشکلات روزانه مادر خانواده اضافه می‌شود. در حالی‌که همیشه با عمه خانواده درگیر است." 

نکات مهم فیلم پاتر پانچالی

۱- طراحی صحنه و همچنین فضاسازی فیلم طوری است که به نحو احسن معرف شرایط سخت و دنیای کوچک اعضای خانواده است. همچنین در فیلم از لوکیشن‌هایی برای به تصویر کشیدن روابط انسانی استفاده شده که دنیای کوچک، نزدیک به هم و در عین‌حال پر از تعارض شخصیت‌ها را نشان می‌دهند.

 ۲- فیلم، هم به موقعیت و هم شخصیت توجه به اندازه‌ای دارد و روند آن طوری است که هم به چالش‌ها و میزان صبر انسان‌ها در مواجهه با فقر پرداخته است و هم به رابطه آن‌ها با یکدیگر در این شرایط دشوار.

۳- شخصیت‌پردازی کاراکترها طوری است که نوع برخورد متفاوت هر کدام از اعضای خانواده در مواجهه با فقر برحسب ویژگی‌های متفاوت‌شان را نشان می‌دهد. پدری که با وجود مشکلات و عدم دریافت به موقع حقوق کاری، سعی می‌کند روحیه خانواده را حفظ کند، مادری دغدغه‌مند که با وجود نارضایتی از اعضای خانواده حتی در سخت‌ترین شرایط عزت نفس خود را حفظ می‌کند، عمه خانواده که به دنبال توجه و مراقبت افراد از خود در این شرایط سخت است و آن ۲ کودک شیرین با دنیای کودکانه‌شان. تمامی کاراکترها متناسب با ویژگی‌های خاص خود، به شیوه‌ای متفاوت به مسئله اجتماعی (فقر) واکنش نشان می‌دهند.

۴- تفاوت رفتار نسل‌های متفاوت در مواجهه با فقر را نیز می‌شود در این فیلم دید؛ تقابل عزت نفس مادر خانواده با بی‌عملگی عمه (بزرگ‌ترین عضو خانواده) و همچنین بازی‌گوشی‌های کودکانش و جهان کودکانه آن‌ها که دنیای متفاوت هر کدام را به تصویر می‌کشد. 

۵- برگ برنده فیلم، به نمایش گذاشتن چالش‌ها و بحران‌های یک خانواده فقیر به شکلی طبیعی و به دور از اغراق و زیاده‌روی است. نقطه مقابل برخی از فیلم‌های دیگر سینمای هند که با ایجاد حس ترحم مخاطب نسبت به کاراکترها روند کار را جلو می‌برند و همچنین علاقه زیادی به قهرمان‌سازی غیر واقع‌بینانه از برخی کاراکتر‌ها دارند، پاتر پانچالی نگاهی واقع‌گرایانه و منطقی به رویداد‌ها و روابط انسانی دارد. برای مثال در سکانسی که مادر خانواده به عمه خانواده می‌گوید: "سربار ما هستی و باید این خانه را ترک کنی" مخاطب علاوه بر درک تنها‌شدن عمه، می‌تواند شرایط سخت و نگاه واقع‌بینانه مادر خانواده را نیز درک کند و خبری از ترحم برای عمه نیست. کارگردان، شرایط سخت و بحران‌های خانواده و تعارضات اعضای آن را بدون برانگیختگی حس ترحم بیان کرده و فیلم را از "تکنیک‌زدگی" حفظ کرده است تا مخاطب با آرامش و نگاهی صمیمانه آن را دنبال کند. ای کاش برخی از فیلمسازان، به نمایش‌گذاشتن چالش‌های یک خانواده فقیر بدون نیاز به برانگیختن حس ترحم را از ساتاجیت رای یاد بگیرند.

آیا فیلم نکته منفی خاصی دارد؟ 

فیلم در برخی دقایق از ریتم می‌افتد. به طور کلی اندک سکانس‌هایی در فیلم هستند که حوصله‌‌سربر باشند. با‌این‌حال روایت باورپذیر، انسانی و صمیمی فیلم هرگز اجازه نمی‌دهد روند کلی فیلم با اختلال مواجه شود. آن سکانس‌های اندک حوصله‌سربر را می‌توان به مثابه استراحت‌دادن به ذهن مخاطب قلمداد کرد و آن را نادیده گرفت.

نظر کریستوفر نولان درباره فیلم پاتر پانچالی

کریستوفر نولان، کارگردان سرشناس سینمای هالیوود که شاهکارهایی همچون یادگاری و پرستیژ را ساخته است، اظهار نظر جالبی در باب فیلم پاتر پانچالی کرده است که بدین شرح است:

"این فیلم را دیدم و به نظرم فوق‌العاده بود‌. به عقیده من پاتر پانچالی یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ است." 

نمره فیلم پاتر پانچالی 

با کسب نمره ۸‌.۲، پاتر پانچالی در رتبه ۸۶ برترین فیلم‌های تاریخ سینما قرار دارد.

ارزیابی نهایی

فیلمی همچون پاتر پانچالی که بدون برانگیختن حس ترحم مخاطب، در فضایی آدمیزادی و با نگاهی واقع‌بینانه به شخصیت‌ها، چالش‌های آنها در مواجهه با یکدیگر و همچنین مسئله اجتماعی (فقر) را به تصویر می کشد، لایق احترام و سزاوار تحسین است. این فیلم را باید تماشا کرد و تفاوت‌های آن با بسیاری از فیلم‌های دیگر ساخته‌شده با محوریت "فقر" را دید و مهارت کارگردانش در ارائه تصویری باور‌پذیر از فقر و چالش‌های کاراکتر‌ها در مواجهه با آن را ستود. 

کار نویسندگی و بررسی تحلیلی این پست برعهده علیرضا حاجی زاده (علیرضا لیورپولی) بود.

این پست متعلق به حزب monsters سایت طرفداری است.