پیروزی ساسانیان بر گوک ترک ها و هپتالیان با سمبات ، سردار ارمنی / دائرةالمعارف Iranica

دومین جنگ شاهنشاهی ساسانیان و گوک ترک ها در پی شورش مردم تخارستان و هیتالیان در سال ۶۱۹ میلادی در زمان خسرو پرویز و اتّحاد و حمایت بعدی ترکان با شورشیان درگرفت. سپهسالار ارمنی ایران "سمبات" به نواحی ساحل راست تخارستان دو دفعه حمله کرد و در چندین محاربه پیروز گردید و غنایم فراوانی به دست آورد.
مردم تخارستان از نظر فرهنگی و اقتصادی با سغد و هند پیوستگی داشتند ولی ناگزیر تبعیت پارسیان را داشتند. کوشانیان و هیتالیان نیز از زمان انوشیروان استقلال خود را از دست دادهبودند. از این رو به محض اینکه اختلاف و جنگ بین ایران و روم درگرفت در سرحدات شرق آتش عصیان شعلهور گشت و سپاه شورشیان علیه ایران دست به حمله زد.
خسرو پرویز مرزبان خویش سمبات چهارم بگراتونی از اهالی ارمنستان را فرا خواند و وی را مأمور کرد تا آتش فتنه و آشوب را در مرزهای شرقی ایران فرونشاند. زمانی که سپهسالار ایران سمبات بگراتونی به هیتالیان حمله برد، تنها دو هزار نیرو در اختیار داشت اما با یک حملهٔ ناگهانی توانست شورش پادگان ابرشهر را که در خراسان و نزدیک نیشابور قرار داشت، درهم بشکند. همین که ترکان برگشتند سمبات بار دیگر با سپاه خویش تا بلخ پیش تاخت. سمبات باگراتونی سردار ارمنی ایران در این ایام یک سرکردهٔ هفتالی را که ظاهراً به تحریک خاقان ترک درین نواحی تاختوتاز کرده بود به شدت مقهور نمود و حتی قسمتی از شمال غربی هند درین ایام مثل اوایل عهد ساسانی ناچار شد باز انقیاد ایران را گردن نهد.
سمبات به سرعت نیروهای شرقی پارس را سازماندهی کرد و سرانجام ترکان و هپتالیت ها را در هم شکست و بنا بر گزارش ها رهبر آنها را در نبرد تن به تن کشت . پس از مرگ رهبر آنها ، که روحیه نیروها را از بین برده بود ، ترکها و هفتالیتها بی نظم عقب نشینی کردند. آسواران آنها را تعقیب کردند ، آنها را هلاک کردند و بسیاری را کشتند.