پاسخ فوتبالی به یک پرسش غیر فوتبالی؛ دربی هم مثل بقیه بازی ها سه امتیاز دارد؟

تیم های استقلال و پرسپولیس روز شنبه از ساعت 16:00 به مصاف هم می روند تا نود و هفتمین بازی این دو تیم در تاریخ، ثبت شود...

به گزارش طرفداری، یکی از قابل بحث ترین جریان های فکری در فرهنگ هواداری فوتبال ایران مربوط به قضیه دربی است، البته از آن جایی که در فوتبال ما تنها بازی بین دو تیم استقلال و پرسپولیس از حساسیت های بالایی برخوردار است واژه دربی را غالبا با این تقابل می شناسیم و این جریان فکری هم الزاما مربوط به همین یک بازی است، چرا که در دربی های دیگری همچون دربی اصفهان حساسیت به حدی بالا نیست که پیروزی در آن روی سیاست های باشگاه در تصمیمات بعدی تاثیر بگذارد یا عملکرد یک مربی با برد و باخت در آن سنجیده شود، به بیانی دیگر صرف همشهری بودن نمی توانیم روی یک بازی برچسب دربی بزنیم... در مجموع فصل هایی که در لیگ خلیج فارس دو تیم استقلال و پرسپولیس به قهرمانی رسیده اند تنها در دو فصل تیم قهرمان در دربی شکست را تجربه کرده و در بقیه فصل ها تیم قهرمان یا در دربی به پیروزی رسیده و یا در دربی مساوی کرده، همین دو فصل هم که تیم قهرمان در دربی شکست را تجربه کرده، به لیگ شانزدهم و هفدهم بر می گردد که سرخ ها دو دربی دور برگشت را به استقلال واگذار کردند. البته پرسپولیسی ها دربی رفت لیگ هفدهم را برده بودند و نتایج دربی در آن فصل در شرایط برابری قرار داشت... پس پیروزی در دربی رابطه مستقیمی با موفقیت های یک تیم در طول یک فصل دارد و این دو مورد از هم جدا نیستند که این قضیه هم ارزش دربی را نشان می دهد. وقتی تیم شما در دربی پیروز می شود، حداقل برای چند هفته از فشارهای رسانه ای و حواشی دور می ماند و در آرامش کامل و روحیه بیشتر به دنبال پیروزی های دیگر است و مجموعا یک مقطع زمانی از فصل را به لطف پیروزی در دربی به سلامت می گذراند. برای مثال اگر همین استقلال فصل گذشته می توانست دربی رفت را با پیروزی پشت سر بگذارد، این قدر زود وارد این حواشی نمی شد و دست به تغییر سرمربی نمی زد البته همان قدر که پیروزی در دربی فضای خوبی برای تیم به وجود می آورد، شکست در آن هم کشنده است و می تواند باعث فروپاشی یک تیم شود که در سال های اخیر هم نمونه اش را کم نداشته ایم...

حالا با این مقدمه به یک پرسش اساسی می رسیم، آیا دربی مثل بقیه بازی ها 3 امتیاز دارد؟ بیایید خودمان را گول نزنیم و به این پرسش، پاسخ منفی بدهیم. یکی از جذابیت های فوتبال این است که از هیچ فرمول خاصی پیروی نمی کند و مثل بسیاری از پدیده های این جهان در حصار ریاضیات اسیر نشده است. اصلا خود فوتبال و ماهیت این ورزش یک نوع ساختارشکنی است، پدیده ای که در بند هیچ قانون مشخصی نیست و هیچ موفقیتی در آن تضمین نشده است.... پس لطفا برای جواب دادن به این پرسش که آیا دربی هم مثل بقیه بازی ها سه امتیاز دارد، پاسخی از جنس فوتبال بدهید....

دربی جایگاهی برای تقابل تضادها است. از تقابل مکاتب فکری مختلف گرفته تا تقابل ایدئولوژی های حاکم بر فرهنگ هواداری یک باشگاه، همه و همه این تضادها در یک مسابقه به هم می رسند، پس توقع نداشته باشید روی این بازی یک برچسب سه امتیازی ساده بزنیم و کسانی هم که در این بین قصد دارند این عمل را انجام دهند با اهداف و نیات خاص که یکی از آن ها می تواند به حاشیه راندن فوتبال و جذابیت های آن باشد به این سوال پاسخ مثبت می دهند...

از ایدئولوژی، مکتب و تضاد در دربی صحبت کردیم، این کلمات برای فوتبال ایران بسیار ثقیل است و اگر در ظاهر به تیم ها نگاه کنید، متوجه می شوید هر دو زیر مجموعه یک وزارت هستند، عزم جدی ای وجود دارد که هر دو یک اسپانسر و حتی یک لباس مشترک داشته باشند و تنها تفاوت دو تیم در رنگ لباس هایشان است و خبری از تضاد آن چنانی نیست... اما اگر وارد فضای هواداری فوتبال اروپا و یا حتی آمریکای جنوبی شوید تازه می توانید به درک درستی از تضاد مکتب، ایدئولوژی و سیاست بین دو تیم همشهری برسید. در آرژانتین شاهد تقابل آریستوکراسی و بورژوازی بین تیم های بوکاجونیورز و ریورپلاته خواهید بود، در اسکاتلند تقابل پروتستان ها و کاتولیک ها را بین تیم های گلاسکو رنجرز و سلتیک مشاهده می کنید و هزاران مثال و نمونه دیگر وجود دارد که این تضادها را برای شما به نمایش می گذارد و حالا مقایسه دیدار استقلال و پرسپولیس با این بازی ها شاید کمی خنده دار به نظر بیاید اما این یک قاعده کلی در جهان فوتبال است که حساب دربی های واقعی از بقیه بازی ها سوا است. (در ابتدای مطلب اشاره کردیم دیدار دو تیم همشهری صرفا نمی تواند برچسب دربی واقعی بخورد و یکی از مهمترین شرایط دربی بودن یک شهرآورد، وجود ریشه های غیر فوتبال است که جمعی از تضادها را به وجود بیاورید) رک و راست بگوییم سال ها در کشور ما تلاش شده این تضادها را از بین ببرند و این بازی را یک بازی عادی و معمولی جلوه بدهند و نتیجه اش هم همانی شده است که در این سال ها می بینید، این اقدام ضربه بزرگی به حساسیت این بازی نزده اما نحوه برخورد ما با دربی به هیچ عنوان، برخورد رایج و معمولی نیست اما رجوع به تاریخ نشان می دهد تیم های ما هم زمانی برای خود صاحب مکتب و ایدئولوژی مشخص بوده اند و توده خاصی از مردم به عنوان هواداران این تیم پا به استادیوم می گذاشتند و به خاطر همین ریشه تاریخی هم که شده ما نمی توانیم حساب دربی تهران را از بقیه دربی ها جدا نکنیم و به احترام همین دلایل هم که شده اجازه بدهید پاسخ منفی ای به پرسش اصلی مان بدهیم؛ دربی یک بازی معمولی نیست که فقط سه امتیاز داشته باشد. به عبارت دقیق تر دربی در جدول سه امتیاز دارد اما اعتباری که به برنده می دهد و پوئن هایی که از بازنده می گیرد، به مراتب ارزشمندتر از آن سه امتیاز است.

در هر صورت دربی همواره دارای ارزش و جایگاه واقعی خود در فرهنگ فوتبالی هر کشور است و نباید این ارزش در فوتبال ایران نادیده گرفته شود... عده ای برای آن که کار خودشان راحت شود، تلاش کردند سطح این بازی را تا یک دیدار معمولی پایین بکشند اما هواداران با ارزشی که به این بازی دادند، همچنان جایگاه دربی را در فوتبال ایران حفظ کرده اند.