گفت و گوی جالب آرات و دکتر جامعه شناس (دکتر سید مجید حسینی، استاد دانشگاه تهران)
از شگفتیهای جوامع بشری اینست که برای قضاوت در مورد انجام دادن یا انجام ندادن یک فعل توسط انسانی دیگر، دادگاه و محکمه و قاضی و وکیل و دادستان دارند و همهی آن تشکیلات را نیازمند دلیل و مدرک (و نیز قابل تجدید نظر خواهی) ، قرار دادهاند.
ولی برای قضاوت در مورد شخصیت انسانها و تشخیص خوب و بد بودنشان، نه دادگاهی وجود دارد و نه کسی نیاز به بررسی و سند و مدرک دارد! (و نه به اشخاص فرصت تجدید نظر خواهی میدهیم) هر کسی از هرکسی خوشش بیاید، او را خوب میداند و از هرکسی که بدش بیاید، او را بد میپندارد.
البته و صد البته که قضاوت در مورد شخصیت انسانها و خوب یا بد بودنشان، مختص ذات اقدس الهی است. و این خداوند است که به هر یک از انسانها فرصت و اجازه داده است که تا وقتی زنده هستند، فقط در مورد خوب بودن یا بد بودن شخصیّت خود دست به قضاوت و انتخاب زده و در میان گزینههای قابل انتخابش، رضای خداوند را برگزیده و رستگار شود.
بله بر اساس آموزههای اسلامی، همان خداوند تبارک و تعالی، مؤمنان را به داشتن حُسن ظن و حُسن خُلق در برابر یکدیگر توصیه نموده است.
پس لطفاً قبل از آنکه در مورد اشخاص قضاوت کرده و احکام قاطعانه صادر کنیم که فلانی چنین است و چنان است. بد نیست که نسبت به دیگران حُسن ظن داشته و برایشان آنقدر ارزش قائل باشیم که لااقل به اندازهی زمانی که صرف بدگویی از دیگران میکنیم، زمانی را نیز صرف تحقیق و بررسی و شنیدن حرفهایش نمائید.